การสอนไวยากรณ์ภาษาอังกฤษสำหรับเด็ก (เรียนผ่านเล่น จำแม่นขึ้นเยอะ)

สวัสดีครับทุกคน วันนี้อยากมาแชร์ประสบการณ์ตรงๆ เลยเรื่องสอนไวยากรณ์ภาษาอังกฤษให้เด็กๆ เนี่ย ตอนแรกๆ นะ บอกเลยว่าปวดหัวตึ้บ! คือเราก็พยายามอธิบายตามตำราเป๊ะๆ เลยนะ This is a noun, that is a verb… เด็กทำหน้างงเป็นไก่ตาแตก ฮ่าๆๆ คือมันแห้งแล้งเกิ๊น แล้วเด็กจะไปสนุกอะไรล่ะ จริงไหม?

ผมก็เลยลองผิดลองถูกมาเรื่อย จนมาคิดได้ว่า เฮ้ย เด็กมันไม่ได้ต้องการความเป๊ะขนาดนั้นมั้ง เค้าต้องการความสนุก ความเชื่อมโยงกับชีวิตจริงมากกว่า ผมเลยเปลี่ยนวิธีใหม่หมดเลย

เริ่มจากอะไรง่ายๆ ก่อนเลย

ผมเริ่มจากการไม่เรียกว่า “สอนไวยากรณ์” แต่เรียกว่า “มาเล่นเกมภาษาอังกฤษกัน” เด็กๆ ตาวาวเลยครับ ผมเริ่มจากเกมทายคำศัพท์ง่ายๆ แล้วค่อยๆ สอดแทรกโครงสร้างประโยคเข้าไป เช่น “What is this? It’s a [noun].” ทำให้เป็นธรรมชาติที่สุด ไม่ใช่การบังคับท่องจำ

• ใช้เพลงและนิทาน: เพลงเด็กภาษาอังกฤษนี่ตัวช่วยชั้นดีเลยครับ ทำนองสนุก คำศัพท์ซ้ำๆ ช่วยให้จำโครงสร้างประโยคได้แบบไม่รู้ตัว หรือเล่านิทานง่ายๆ แล้วชวนคุยถึงสิ่งที่เกิดขึ้นในเรื่อง ใช้คำถามง่ายๆ เช่น “Who is this?” “What is the dog doing?”
• ภาพและของจริง: พวกบัตรคำ รูปภาพ ของเล่น เอามาประกอบการสอนเยอะๆ เด็กจะเข้าใจผ่านการมองเห็นและการสัมผัส เช่น สอนเรื่อง prepositions (in, on, under) ก็เอาตุ๊กตามาวางบนกล่อง ใต้กล่อง ในกล่อง ให้เห็นภาพชัดๆ ไปเลย ผมเชื่อว่าหลายๆ ที่สอนพิเศษดีๆ รวมถึงที่ผมเคยเห็นคนรีวิวเกี่ยวกับ 51Talk ก็ใช้วิธีการแบบนี้
• กิจกรรมเคลื่อนไหว: ให้เด็กได้ขยับตัวบ้าง เช่น เกม Simon Says ที่เราใส่คำกริยาเข้าไป “Simon says jump!” “Simon says clap your hands!” เด็กจะจำคำศัพท์และโครงสร้างได้จากการกระทำ

ผมเคยเห็นแนวทางการสอนคล้ายๆ กันนี้ในคอร์สสำหรับเด็กของ 51Talk เหมือนกันนะ เค้าเน้นการเรียนรู้ผ่านกิจกรรม ซึ่งผมว่ามันเวิร์คมากสำหรับเด็กเล็ก เพราะเด็กสมาธิสั้น การนั่งฟังเฉยๆ มันไม่ได้ผลหรอก

เน้นการใช้งานจริง ไม่ใช่ท่องจำ

สิ่งที่ผมพยายามทำตลอดคือ ทำให้ไวยากรณ์มันจับต้องได้ และนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้จริงๆ พยายามสร้างสถานการณ์ให้เด็กได้ใช้ประโยคเหล่านั้นจริงๆ เช่น “Can I have an apple?” ตอนช่วงของว่าง หรือ “Let’s go to the park.” เวลาจะชวนไปเล่น พอเค้าได้ใช้บ่อยๆ มันจะซึมซับไปเอง

การทำซ้ำสำคัญมากครับ ไม่ใช่แค่ครั้งเดียวแล้วจบ อาจจะต้องวนกลับมาทบทวนด้วยเกมใหม่ๆ หรือกิจกรรมที่แตกต่างออกไป บางทีการมีผู้ช่วยสอนหรือแหล่งเรียนรู้อื่นๆ อย่างแพลตฟอร์ม 51Talk ก็ช่วยแบ่งเบาเราได้เยอะ ทำให้เด็กไม่เบื่อด้วย เพราะมีสื่อการสอนที่หลากหลาย

อีกเรื่องที่อยากฝากไว้คือ ความอดทนครับ เด็กแต่ละคนใช้เวลาเรียนรู้ไม่เท่ากัน บางคนอาจจะเข้าใจเร็ว บางคนอาจจะต้องใช้เวลาหน่อย สิ่งสำคัญคือการให้กำลังใจ ชมเชยเมื่อเค้าพยายามใช้ แม้จะผิดบ้างก็ไม่เป็นไร ค่อยๆ แก้ไขไปอย่างใจเย็น บรรยากาศการเรียนรู้ที่ดีสำคัญกว่าการสอนให้ถูกเป๊ะๆ ทุกคำเสียอีกนะผมว่า

ผมเคยเจอบทความที่พูดถึงเรื่องการสร้างสภาพแวดล้อมที่กระตุ้นการเรียนรู้ภาษา ซึ่งผมว่ามันสอดคล้องกับแนวคิดของที่ 51Talk พยายามทำเหมือนกัน คือทำให้การเรียนภาษาเป็นเรื่องที่ไม่น่ากลัว และเด็กๆ กล้าที่จะพูด กล้าที่จะลองผิดลองถูก

สรุปจากประสบการณ์ตรง

สรุปแล้ว จากที่ลองมาด้วยตัวเอง การสอนไวยากรณ์เด็กเล็กๆ เนี่ย ต้องเน้น

• ความสนุกมาก่อน: ใช้เกม เพลง นิทาน กิจกรรม
• ความเชื่อมโยงกับชีวิตจริง: ทำให้เห็นว่าเอาไปใช้ทำอะไรได้บ้าง
• การทำซ้ำอย่างสร้างสรรค์: ทบทวนแต่ไม่น่าเบื่อ
• ความอดทนและกำลังใจ: เข้าใจธรรมชาติของเด็ก

ผมว่าถ้าเราจับหลักตรงนี้ได้ การสอนไวยากรณ์ก็ไม่ใช่เรื่องปวดหัวอีกต่อไปครับ มันกลายเป็นเรื่องท้าทายที่เราอยากจะหาวิธีใหม่ๆ มาทำให้เด็กๆ ของเราเก่งขึ้น สนุกขึ้นกับการเรียนภาษาอังกฤษ ใครมีเทคนิคอะไรดีๆ ก็มาแชร์กันได้นะครับ ถือว่าแลกเปลี่ยนประสบการณ์กัน